parmağını ağzına sokma
DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME PROGRAMI
Bu çalışmada hedef davranış belirlemek için ABC kayıt tekniği kullanılacaktır.
ABC KAYDI: Bireyin belli ortamdaki davranışları ve bu davranış öncesinde ve sonrasında yer alan olayların kaydedilmesidir.
ABC kaydı 22/02/2006 ve 23/02/2006 tarihleri arasında tutulmuştur.
Gözlem sonucunda ABC kaydı bize çocukta ders esnasında yoğun bir şekilde parmağını ağzına sokma davranışı olduğunu göstermiştir. Buna göre;
Azaltılmak istenen davranış
- Ders esnasında parmağını ağzına sokma olarak belirlenmiştir
Gözlem sonucunda ortaya çıkan davranışların hedef davranış olma özelliği gösterip, göstermediğini ölçmek ‘Hedef Davranış Belirleme Formu’ kullanılacaktır.
HEDEF DAVRANIŞ BELİRLEME FORMU
Hedef Davranış: Parmağını ağzına sokma
Tarih: 27/02/2006
Gözlenen:
Gözleyen: Hüsnü Anıl TEKİN
EVET
HAYIR
YORUM
1- İşlevsel mi?
X
2- Pekiştireç sağlayıcı mı?
X
3- Önkoşul niteliğinde mi?
X
4- Başka ortamlara girmeyi kolaylaştırır mı?
X
5- Kişiler arası ilişkilerde kolaylık sağlar mı?
X
6- Yaşa uygun mu?
X
7- Bağımsız yaşama katkı sağlar mı?
X
8- Azaltılmak istenen davranışsa alternatifi var mı?
X
TOPLAM 4 4
ÖZET:
DAVRANIŞIN DEĞİŞTİRME PROGRAMI
Program : Davranış Değiştirme
Davranış : Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
Öğrenci Hakkında Bilgi ;
Kimlik Bilgileri :
Adı Soyadı :
Yaşı : 8
Problem Davranış
Azaltılmak İstenilen Davranış :
*Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
ÖĞRENCİNİN PERFORMANS DÜZEYİ
Yemek Yeme Becerileri: Öğrenci püre haline getirilmiş yiyecekleri emer ve yutar,yardımla bardaktan su içer,bisküvi gibi katı yiyecekleri bağımsız yer,parmakları ile yer, iki elle bardak tutar, tuttuğu bardaktan sıvı içer,kaşıkla ağzına yiyecek götürür,katı yiyecek ezildiğinde yer, kaşıkla dökerek yemek yer, anne-babanın yediği yiyecekleri küçük lokmalara bölündüğünde yer, dökmeden bardaktan su içer, pipetle meyve suyu içer,yiyecekleri çatalına batırarak yer,sürahiden bardağına su doldurur,yetişkinin tutuğu tabaktan tabağına yiyecek alır, sözel ipuçları ile sofra hazırlanmasına yardım eder, bıçakla yumuşak nesneleri keser.
Giyinme Becerileri: Çorabını ya da şapkasını çıkarır,kol ve bacaklarını hareket ettirerek giyinmeye yardımcı olur,şapkasını giyer,pantolonunu çıkarır, cırtcırtlı ayakkabılarını çıkarır,bağcıkları çözülmüş ayakkabılarını çıkarır, önü açılmış ceketini çıkarır,önü açılmış pantolonunu çıkarır, geniş fermuarını açıp kapatır,ayakkabılarını giyer,pantolonunu giyer, kazağını çıkarır, fermuar açar, kazağını giyer, tişörtünü giyer, elbise yada pantolonunu giyer, büyük düğmeleri açar, çıt çıt takar,botlarını giyer, giysilerinin düğmelerini çözer,giysilerinin düğmelerini ilikler,giyecekleri askıya asar.
Tuvalet becerileri: Kaka kontrolü vardır,gündüzleri uzun süre kuru kalır, jest ve mimikleri kullanarak tuvaleti geldiğini belli eder, tuvaleti için oturak kullanır,tuvalette pantolonunu kendi başına indirir, yetişkin gözetiminde tuvaleti kullanır, tuvaleti için uyanır ve kurudur, gece boyunca kuru kalır, yönlendirildiğinde poposunu siler, yönlendirildiğinde kendi başına tuvalete gider,tuvalete zamanında gider, soyunur, temizlenir, sifonu çeker ve giyinir, evde okulda vb. tuvaleti bulur.
Temizlik ve Bakım Becerileri: El yüz yıkar gibi yapar, yetişkinden aldığı havlu ile el yüz siler, verilen havlu ile ellerini yardımsız kurular, ellerini yardımla yıkar ve kurular, yetişkin gözetiminde dişlerini fırçalar,sözel talimatla dişlerini fırçalar, saçlarını kurular.
Sosyal ve Toplumsal Beceriler: Görüş alanı içinde hareket eden kişiyi izler,bir an için bile olsa insan yüzüne bakar,kendisine dokunulduğunda ya da konuşulduğunda gülümser ya da ses çıkarır,elinden tuttuğu oyuncağı ya da nesneyi ağzına götürür,kendi ellerine bakar gülümser ve sesler çıkarır,aile arasındayken gülümseyerek ses çıkararak,susarak tepki verir,kendiliğinden gülümser,aynadaki görüntüsüne gülümser,ses çıkarır,kucağa alınmak için kollarını uzatır,tanıdığı kimselere doğru uzanır,uzatılan nesneleri 1 dk. elinde tutar ve inceler,uzaktaki bir oyuncağa uzanmaya çalışır,başı örtü ile kapatıldığında güler,eline aldığı nesneleri bilinçsizce sallar ve ses çıkarır,tanıdık oyunlara güler,yabancılara gözlerini dikip bakarak ya da ağlayarak tepkide bulunur,on dakika süre ile kendi kendine oynar,dikkat çekmek için sesler çıkarır,ce-e oyununu oynar,yetişkini taklit ederek el çırpar,kollarını yana açarak yetişkini taklit eder,anne ya da babasına topu iterek top oynar, protesto etmek amacıyla oyuncakları sağa sola atar, tanıdığı kişilere sarılır vurur öper,ters olan resmi ya da kitabı düz çevirir,basit işlerde yetişkini taklit eder,başka çocukla aynı mekanda paralel oynar,yaşıtlarıyla jestlerle etkileşimde bulunur,kendisine ait oyuncakları sözel ya da işaretle savunur,güldüren ya da dikkat çeken hareketleri tekrarlar,iki veya üç yaşıtı ile birlikte oynar,evcilik oynar,basit ev işlerine yardım eder,basit ev işlerine yardım eder,yetişkin gözetiminde sıra alır,yetişkin ile 5 dakika resimli kitaba bakar,şarkı ya da tekerlemelere katılır,annesinden ağlamadan ayrılır,müzikte dans edip şarkı söyler,yetişkin gözetiminde oynanan grup oyunlarında kurallara uyar,başka çocuklarla sıra alarak oynar,yetişkinlerin isteklerini ¾ oranında yerine getirir,sorulduğunda cinsiyetini söyler,evde basit sorumluluklarını yerine getirir,sırasını bekler,sorunu olduğunda yardım ister,sekiz dokuz çocuk ile sırayla oynar,kendisi ile ilgili kızgınlık sevinç gibi duyguları anlatır.
Büyük Kas Becerileri: öğrenci bu becerilerden yürüme öncesi,denge,yürüme,koşma, merdiven ve tırmanma becerilerinin tümüne sahiptir. Zıplama becerilerinde ise destekle olduğu yerde zıplar,ayakları hafifçe yerden kesilecek şekilde desteksiz zıplar, yerde duran ipin üzerinde zıplar,yana ve geriye doğru zıplar,yüksek bir yerden çift ayakla zıplar,tek ayağı üzerinde yardımla zıplar. Top becerilerinde ise taklit ederek top yuvarlar,sepete top atar, yetişkine top atar,sabit topa tekme atar,yuvarlanan topa tekme atar,topa doğru koşar durur ve tekme atar,topu zıplatır ve yakalar,iki eli ile atılan topu tutar,sopa ile topa vurabilir.
Küçük Kas Becerileri: Öğrenci bu becerilerde 3-4 yaş arasında aranan yeterliliklere sahiptir. 4 yaştan itibaren yeterliliklerde ise büyük kağıt üzerindeki şekilleri yağlı boya ile boyar,4 küçük boncuğu tele dizer,kalıp çıkarır,taklitle birkaç büyük harf çizer,baş parmak ile diğer parmaklarına dokunur.
Alıcı Dil Becerileri: Öğrenci bu becerilerde 2-3 yaşa kadar tüm yeterlilikleri gösterir. 2-3 yaş becerilerinden itibaren ise istenen nesneyi başka bir odadan getirir,yetişkinle birlikte 5 dk resimli kitaba bakar,10 farklı eylem bildiren sözcüğe eylemi gerçekleştirerek tepki verir,kendisine 4 farklı nesne verildiğinde bu nesnelerin her biriyle ilgili istenen etkinliği yerine getirir,adı söylenen 10 vücut bölümünü gösterir,2 grup büyük ve küçük nesne arasından büyük ve küçük olanı seçer,sahiplik eklerini ayırt eder,resimleri gösterildiğinde oğlanı ve kızı ayırt eder,resimleri gösterildiğinde erkek ve kadını ayırt eder,açık ve kapalı olan ayırt eder,onun benim ve senin zamirlerini ayırt eder,birbirini izleyen 3 işi başarabilir.
İfade Edici Dil Becerileri: Öğrenci bu beceri dizisinde 2-3 yaşa kadar beklenen tüm yeterlilikleri gösterir. 2- 3 yaş yeterliliklerinde ise selamlar,veda eder,hizmet ister,özne+eylem cümlecikleri kullanır,nesne+eylem cümlecikleri kullanır,sorulduğunda tercih yapar,taklit oyun oynar,tuvalet ihtiyacını sözel olarak bildirir. 3-4 yaş becerilerinde evet/hayır soruları sorar,model olunduğunda üçe kadar sayar,söz ve hareket içeren parmak oyunlarını tekrarlar,sırasını bekler,sesleri sıraya göre tekrarlar. 4-5 yaş becerilerinde benim şeklinde sahip olma zamirini kullanır,birbirini takip eden 3 işi başarabilir.
DAVRANIŞIN ÖLÇÜMÜ VE KAYDI
Bu davranışın ölçümünde olay kaydı tekniği kullanılacaktır. Gün içinde belirlenen çalışma saatleri içinde öğrencinin kaç kez bu davranışı gösterdiği kayıt altına alınacaktır. Bunun için uygulamacı öğretmen cebinde küçük boncuklar bulunduracaktır ve davranış gerçekleştiği her seferinde bir cebinden diğer cebine bir tane boncuk atacaktır ve her çalışma arasında boncukları sayıp kayıt çizelgesine not edecektir.
Öğrencinin özellikle ünite etkinliği, günlük rutinler gibi zamanlarda (ellerini fazla kullanmadığı anlar) problem davranışı sergilediği görülmüştür. Davranışın toplamda oldukça yüksek rakamlarda çıkması sonucu, henüz program hazırlanmadan, çalışmalara başlanmıştır. Ancak kayıt tutulmaya 17.Nisan.2006 günü başlanmıştır.
DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME TEKNİĞİ
Karşıt Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi tekniği kullanılacaktır.
HEDEF DAVRANIŞIN TANIMLANMASI
Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
Öğrencinin, süresi ve yoğunluğu düşünülmeden, parmağını her ağzına sokuşu problem davranış olarak kabul edilecektir.
UZUN DÖNEMLİ AMAÇ
* Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar.
Kısa Dönemli Amaçlar
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 40 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 30 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 20 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 10 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar.
Performans Düzeyinin Belirlenmesi
Bu davranışın ölçümünde olay kaydı tekniği kullanılacaktır. Gün içinde belirlenen çalışma saatleri içinde öğrencinin kaç kez bu davranışı gösterdiği kayıt altına alınacaktır. Bunun için uygulamacı öğretmen cebinde küçük boncuklar bulunduracaktır ve davranış gerçekleştiği her seferinde bir cebinden diğer cebine bir tane boncuk atacaktır ve her çalışma arasında boncukları sayıp kayıt çizelgesine not edecektir.
Öğrencinin özellikle ünite etkinliği, günlük rutinler gibi zamanlarda (ellerini fazla kullanmadığı anlar) problem davranışı sergilediği görülmüştür. Davranışın toplamda oldukça yüksek rakamlarda çıkması sonucu, henüz program hazırlanmadan, çalışmalara başlanmıştır. Ancak kayıt tutulmaya 17.Nisan.2006 günü başlanmıştır.
1- Olay kaydı formunda, gözleyen gözlenen, tarih, hedef davranış açıkça belirtilmiş.
2- Sayılabilir bir davranış olduğu için olay kaydı tekniği kullanılmıştır.
3- Belirlenen çalışma saatlerinde problem davranış sayısına bakılır.
4- Her gün sonunda toplam çocuğun ders esnasında davranışı kaç kez gerçekleştirdiği toplanır.
Problem Davranış Oluşum Sayıları
TARİH : 12.04.06
DAVRANIŞ SAYISI
1.Ders
45
Yemek
4
Oyun
2
2.Ders
27
Müzik
3
TOPLAM :
81
TARİH : 13.04.06
DAVRANIŞ SAYISI
1.Ders
43
Yemek
2
Oyun
2
2.Ders
26
Müzik
2
TOPLAM :
75
ÖĞRETİM PLANI
Parmağını ağzına sokma davranışının azaltılmasında karşıt davranışların ayrımlı pekiştirilmesi yöntemi kullanılacaktır. Buna göre öğrenci sınıf içinde herhangi bir etkinlikte her 2 dakikada bakıldığında eğer parmağı ağzında değilse sözel olarak (aferin ellerin çok güzel yanda duruyor vb.) ve yiyecek pekiştireciyle (kraker, kek vb. sevdiği birşey) pekiştirilecektir. Bu uygulama davranış 0’a inene kadar devam ettirilecektir. Davarnışın meydana geldiği zamanlarda ise sadece göz kontağı kurulacak fakat hiçbirşey söylenmeyecektir. Ayrıca davranışın yoğunluğu ya da süresi dikkate alınmayacaktır.
PEKİŞTİREÇ LİSTESİ
Sürekli Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler:
§ Aferin, çok güzel oturuyorsun, bravo
§ Saçını okşama ve “aferin ellerin yanında çok güzel duruyor” deme
§ Yanağını okşama
§ Gülümseme
Sabit Zaman Aralıklı Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler (2dk.):
Yiyecek ( çubuk kraker, kek ya da küçük cips parçaları)
Bu 2dakikalık zaman aralığı her amaç geçildiğinde sırasıyla;
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 40 kez parmağını ağzına sokar. 5dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 30 kez parmağını ağzına sokar. 10dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 20 kez parmağını ağzına sokar. 15dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 10 kez parmağını ağzına sokar. 20 dk
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar. 45dk (bir ders saati sonunda)
Bu çalışmada hedef davranış belirlemek için ABC kayıt tekniği kullanılacaktır.
ABC KAYDI: Bireyin belli ortamdaki davranışları ve bu davranış öncesinde ve sonrasında yer alan olayların kaydedilmesidir.
ABC kaydı 22/02/2006 ve 23/02/2006 tarihleri arasında tutulmuştur.
Gözlem sonucunda ABC kaydı bize çocukta ders esnasında yoğun bir şekilde parmağını ağzına sokma davranışı olduğunu göstermiştir. Buna göre;
Azaltılmak istenen davranış
- Ders esnasında parmağını ağzına sokma olarak belirlenmiştir
Gözlem sonucunda ortaya çıkan davranışların hedef davranış olma özelliği gösterip, göstermediğini ölçmek ‘Hedef Davranış Belirleme Formu’ kullanılacaktır.
HEDEF DAVRANIŞ BELİRLEME FORMU
Hedef Davranış: Parmağını ağzına sokma
Tarih: 27/02/2006
Gözlenen:
Gözleyen: Hüsnü Anıl TEKİN
EVET
HAYIR
YORUM
1- İşlevsel mi?
X
2- Pekiştireç sağlayıcı mı?
X
3- Önkoşul niteliğinde mi?
X
4- Başka ortamlara girmeyi kolaylaştırır mı?
X
5- Kişiler arası ilişkilerde kolaylık sağlar mı?
X
6- Yaşa uygun mu?
X
7- Bağımsız yaşama katkı sağlar mı?
X
8- Azaltılmak istenen davranışsa alternatifi var mı?
X
TOPLAM 4 4
ÖZET:
DAVRANIŞIN DEĞİŞTİRME PROGRAMI
Program : Davranış Değiştirme
Davranış : Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
Öğrenci Hakkında Bilgi ;
Kimlik Bilgileri :
Adı Soyadı :
Yaşı : 8
Problem Davranış
Azaltılmak İstenilen Davranış :
*Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
ÖĞRENCİNİN PERFORMANS DÜZEYİ
Yemek Yeme Becerileri: Öğrenci püre haline getirilmiş yiyecekleri emer ve yutar,yardımla bardaktan su içer,bisküvi gibi katı yiyecekleri bağımsız yer,parmakları ile yer, iki elle bardak tutar, tuttuğu bardaktan sıvı içer,kaşıkla ağzına yiyecek götürür,katı yiyecek ezildiğinde yer, kaşıkla dökerek yemek yer, anne-babanın yediği yiyecekleri küçük lokmalara bölündüğünde yer, dökmeden bardaktan su içer, pipetle meyve suyu içer,yiyecekleri çatalına batırarak yer,sürahiden bardağına su doldurur,yetişkinin tutuğu tabaktan tabağına yiyecek alır, sözel ipuçları ile sofra hazırlanmasına yardım eder, bıçakla yumuşak nesneleri keser.
Giyinme Becerileri: Çorabını ya da şapkasını çıkarır,kol ve bacaklarını hareket ettirerek giyinmeye yardımcı olur,şapkasını giyer,pantolonunu çıkarır, cırtcırtlı ayakkabılarını çıkarır,bağcıkları çözülmüş ayakkabılarını çıkarır, önü açılmış ceketini çıkarır,önü açılmış pantolonunu çıkarır, geniş fermuarını açıp kapatır,ayakkabılarını giyer,pantolonunu giyer, kazağını çıkarır, fermuar açar, kazağını giyer, tişörtünü giyer, elbise yada pantolonunu giyer, büyük düğmeleri açar, çıt çıt takar,botlarını giyer, giysilerinin düğmelerini çözer,giysilerinin düğmelerini ilikler,giyecekleri askıya asar.
Tuvalet becerileri: Kaka kontrolü vardır,gündüzleri uzun süre kuru kalır, jest ve mimikleri kullanarak tuvaleti geldiğini belli eder, tuvaleti için oturak kullanır,tuvalette pantolonunu kendi başına indirir, yetişkin gözetiminde tuvaleti kullanır, tuvaleti için uyanır ve kurudur, gece boyunca kuru kalır, yönlendirildiğinde poposunu siler, yönlendirildiğinde kendi başına tuvalete gider,tuvalete zamanında gider, soyunur, temizlenir, sifonu çeker ve giyinir, evde okulda vb. tuvaleti bulur.
Temizlik ve Bakım Becerileri: El yüz yıkar gibi yapar, yetişkinden aldığı havlu ile el yüz siler, verilen havlu ile ellerini yardımsız kurular, ellerini yardımla yıkar ve kurular, yetişkin gözetiminde dişlerini fırçalar,sözel talimatla dişlerini fırçalar, saçlarını kurular.
Sosyal ve Toplumsal Beceriler: Görüş alanı içinde hareket eden kişiyi izler,bir an için bile olsa insan yüzüne bakar,kendisine dokunulduğunda ya da konuşulduğunda gülümser ya da ses çıkarır,elinden tuttuğu oyuncağı ya da nesneyi ağzına götürür,kendi ellerine bakar gülümser ve sesler çıkarır,aile arasındayken gülümseyerek ses çıkararak,susarak tepki verir,kendiliğinden gülümser,aynadaki görüntüsüne gülümser,ses çıkarır,kucağa alınmak için kollarını uzatır,tanıdığı kimselere doğru uzanır,uzatılan nesneleri 1 dk. elinde tutar ve inceler,uzaktaki bir oyuncağa uzanmaya çalışır,başı örtü ile kapatıldığında güler,eline aldığı nesneleri bilinçsizce sallar ve ses çıkarır,tanıdık oyunlara güler,yabancılara gözlerini dikip bakarak ya da ağlayarak tepkide bulunur,on dakika süre ile kendi kendine oynar,dikkat çekmek için sesler çıkarır,ce-e oyununu oynar,yetişkini taklit ederek el çırpar,kollarını yana açarak yetişkini taklit eder,anne ya da babasına topu iterek top oynar, protesto etmek amacıyla oyuncakları sağa sola atar, tanıdığı kişilere sarılır vurur öper,ters olan resmi ya da kitabı düz çevirir,basit işlerde yetişkini taklit eder,başka çocukla aynı mekanda paralel oynar,yaşıtlarıyla jestlerle etkileşimde bulunur,kendisine ait oyuncakları sözel ya da işaretle savunur,güldüren ya da dikkat çeken hareketleri tekrarlar,iki veya üç yaşıtı ile birlikte oynar,evcilik oynar,basit ev işlerine yardım eder,basit ev işlerine yardım eder,yetişkin gözetiminde sıra alır,yetişkin ile 5 dakika resimli kitaba bakar,şarkı ya da tekerlemelere katılır,annesinden ağlamadan ayrılır,müzikte dans edip şarkı söyler,yetişkin gözetiminde oynanan grup oyunlarında kurallara uyar,başka çocuklarla sıra alarak oynar,yetişkinlerin isteklerini ¾ oranında yerine getirir,sorulduğunda cinsiyetini söyler,evde basit sorumluluklarını yerine getirir,sırasını bekler,sorunu olduğunda yardım ister,sekiz dokuz çocuk ile sırayla oynar,kendisi ile ilgili kızgınlık sevinç gibi duyguları anlatır.
Büyük Kas Becerileri: öğrenci bu becerilerden yürüme öncesi,denge,yürüme,koşma, merdiven ve tırmanma becerilerinin tümüne sahiptir. Zıplama becerilerinde ise destekle olduğu yerde zıplar,ayakları hafifçe yerden kesilecek şekilde desteksiz zıplar, yerde duran ipin üzerinde zıplar,yana ve geriye doğru zıplar,yüksek bir yerden çift ayakla zıplar,tek ayağı üzerinde yardımla zıplar. Top becerilerinde ise taklit ederek top yuvarlar,sepete top atar, yetişkine top atar,sabit topa tekme atar,yuvarlanan topa tekme atar,topa doğru koşar durur ve tekme atar,topu zıplatır ve yakalar,iki eli ile atılan topu tutar,sopa ile topa vurabilir.
Küçük Kas Becerileri: Öğrenci bu becerilerde 3-4 yaş arasında aranan yeterliliklere sahiptir. 4 yaştan itibaren yeterliliklerde ise büyük kağıt üzerindeki şekilleri yağlı boya ile boyar,4 küçük boncuğu tele dizer,kalıp çıkarır,taklitle birkaç büyük harf çizer,baş parmak ile diğer parmaklarına dokunur.
Alıcı Dil Becerileri: Öğrenci bu becerilerde 2-3 yaşa kadar tüm yeterlilikleri gösterir. 2-3 yaş becerilerinden itibaren ise istenen nesneyi başka bir odadan getirir,yetişkinle birlikte 5 dk resimli kitaba bakar,10 farklı eylem bildiren sözcüğe eylemi gerçekleştirerek tepki verir,kendisine 4 farklı nesne verildiğinde bu nesnelerin her biriyle ilgili istenen etkinliği yerine getirir,adı söylenen 10 vücut bölümünü gösterir,2 grup büyük ve küçük nesne arasından büyük ve küçük olanı seçer,sahiplik eklerini ayırt eder,resimleri gösterildiğinde oğlanı ve kızı ayırt eder,resimleri gösterildiğinde erkek ve kadını ayırt eder,açık ve kapalı olan ayırt eder,onun benim ve senin zamirlerini ayırt eder,birbirini izleyen 3 işi başarabilir.
İfade Edici Dil Becerileri: Öğrenci bu beceri dizisinde 2-3 yaşa kadar beklenen tüm yeterlilikleri gösterir. 2- 3 yaş yeterliliklerinde ise selamlar,veda eder,hizmet ister,özne+eylem cümlecikleri kullanır,nesne+eylem cümlecikleri kullanır,sorulduğunda tercih yapar,taklit oyun oynar,tuvalet ihtiyacını sözel olarak bildirir. 3-4 yaş becerilerinde evet/hayır soruları sorar,model olunduğunda üçe kadar sayar,söz ve hareket içeren parmak oyunlarını tekrarlar,sırasını bekler,sesleri sıraya göre tekrarlar. 4-5 yaş becerilerinde benim şeklinde sahip olma zamirini kullanır,birbirini takip eden 3 işi başarabilir.
DAVRANIŞIN ÖLÇÜMÜ VE KAYDI
Bu davranışın ölçümünde olay kaydı tekniği kullanılacaktır. Gün içinde belirlenen çalışma saatleri içinde öğrencinin kaç kez bu davranışı gösterdiği kayıt altına alınacaktır. Bunun için uygulamacı öğretmen cebinde küçük boncuklar bulunduracaktır ve davranış gerçekleştiği her seferinde bir cebinden diğer cebine bir tane boncuk atacaktır ve her çalışma arasında boncukları sayıp kayıt çizelgesine not edecektir.
Öğrencinin özellikle ünite etkinliği, günlük rutinler gibi zamanlarda (ellerini fazla kullanmadığı anlar) problem davranışı sergilediği görülmüştür. Davranışın toplamda oldukça yüksek rakamlarda çıkması sonucu, henüz program hazırlanmadan, çalışmalara başlanmıştır. Ancak kayıt tutulmaya 17.Nisan.2006 günü başlanmıştır.
DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME TEKNİĞİ
Karşıt Davranışların Ayrımlı Pekiştirilmesi tekniği kullanılacaktır.
HEDEF DAVRANIŞIN TANIMLANMASI
Ders Sırasında Parmağını Ağzına Sokma
Öğrencinin, süresi ve yoğunluğu düşünülmeden, parmağını her ağzına sokuşu problem davranış olarak kabul edilecektir.
UZUN DÖNEMLİ AMAÇ
* Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar.
Kısa Dönemli Amaçlar
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 40 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 30 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 20 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 10 kez parmağını ağzına sokar.
· Haktan bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar.
Performans Düzeyinin Belirlenmesi
Bu davranışın ölçümünde olay kaydı tekniği kullanılacaktır. Gün içinde belirlenen çalışma saatleri içinde öğrencinin kaç kez bu davranışı gösterdiği kayıt altına alınacaktır. Bunun için uygulamacı öğretmen cebinde küçük boncuklar bulunduracaktır ve davranış gerçekleştiği her seferinde bir cebinden diğer cebine bir tane boncuk atacaktır ve her çalışma arasında boncukları sayıp kayıt çizelgesine not edecektir.
Öğrencinin özellikle ünite etkinliği, günlük rutinler gibi zamanlarda (ellerini fazla kullanmadığı anlar) problem davranışı sergilediği görülmüştür. Davranışın toplamda oldukça yüksek rakamlarda çıkması sonucu, henüz program hazırlanmadan, çalışmalara başlanmıştır. Ancak kayıt tutulmaya 17.Nisan.2006 günü başlanmıştır.
1- Olay kaydı formunda, gözleyen gözlenen, tarih, hedef davranış açıkça belirtilmiş.
2- Sayılabilir bir davranış olduğu için olay kaydı tekniği kullanılmıştır.
3- Belirlenen çalışma saatlerinde problem davranış sayısına bakılır.
4- Her gün sonunda toplam çocuğun ders esnasında davranışı kaç kez gerçekleştirdiği toplanır.
Problem Davranış Oluşum Sayıları
TARİH : 12.04.06
DAVRANIŞ SAYISI
1.Ders
45
Yemek
4
Oyun
2
2.Ders
27
Müzik
3
TOPLAM :
81
TARİH : 13.04.06
DAVRANIŞ SAYISI
1.Ders
43
Yemek
2
Oyun
2
2.Ders
26
Müzik
2
TOPLAM :
75
ÖĞRETİM PLANI
Parmağını ağzına sokma davranışının azaltılmasında karşıt davranışların ayrımlı pekiştirilmesi yöntemi kullanılacaktır. Buna göre öğrenci sınıf içinde herhangi bir etkinlikte her 2 dakikada bakıldığında eğer parmağı ağzında değilse sözel olarak (aferin ellerin çok güzel yanda duruyor vb.) ve yiyecek pekiştireciyle (kraker, kek vb. sevdiği birşey) pekiştirilecektir. Bu uygulama davranış 0’a inene kadar devam ettirilecektir. Davarnışın meydana geldiği zamanlarda ise sadece göz kontağı kurulacak fakat hiçbirşey söylenmeyecektir. Ayrıca davranışın yoğunluğu ya da süresi dikkate alınmayacaktır.
PEKİŞTİREÇ LİSTESİ
Sürekli Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler:
§ Aferin, çok güzel oturuyorsun, bravo
§ Saçını okşama ve “aferin ellerin yanında çok güzel duruyor” deme
§ Yanağını okşama
§ Gülümseme
Sabit Zaman Aralıklı Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler (2dk.):
Yiyecek ( çubuk kraker, kek ya da küçük cips parçaları)
Bu 2dakikalık zaman aralığı her amaç geçildiğinde sırasıyla;
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 40 kez parmağını ağzına sokar. 5dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 30 kez parmağını ağzına sokar. 10dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 20 kez parmağını ağzına sokar. 15dk.
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 10 kez parmağını ağzına sokar. 20 dk
· Bir gün içinde tüm ders saatleri boyunca toplam 0 kez parmağını ağzına sokar. 45dk (bir ders saati sonunda)
Yorumlar