BİLİŞSEL GELİŞİM ÖZELLİKLERİ
1- Bebeklik Dönemi (0-2 yaş)
Piaget’ye göre bu dönem de çocuklar duyusal-motor bilişsel gelişim döneminde yer alıyorlar. Duygusal motor dönem içersinde obje veya nesne devamlılığının kazanılması ile bilişsel gelişimde refleks düzeyden tepki vermeden zihinsel işlemlerin kullanılmasına bir geçiş olur. Bebekler, nesne devamlılığını kazanma sonucunda, görüş alanları dışına çıkan nesnelerin gerçekte kaybolmadığını, var olduğunu kavrarlar. Piaget, 18-24 ay arasındaki çocukların, nesnelerin ve olayların zihinsel imgelerini oluşturma yeterliliğini kazandıklarını ve sözel semboller olan sözcükler yoluyla düşünmeye başladığını ileri sürer. Bu evrenin sonunda çocuk karmaşık olmayan zihinsel işlemleri gerçekleştirebilir.
2- İlk Çocukluk Dönemi (2-6 yaş)
Piaget’ye göre çocuk bu yaşta işlem öncesi dönemde yer almaktadır. İşlem öncesi dönem ikiye ayrılmaktadır:
Sembolik dönem ya da kavram öncesi dönem:2-4 yaşı kapsamaktadır. Çocuklar bu dönemde kompleks kavramları ve ilişkileri anlayamazlar, semboller geliştirirler, sembolik oyunlar oynarlar, ben merkezcidirler, objeleri tek bir özellik açısından sınıflandırabilirler, mantıkları değişken ve yüzeyseldir, tek yönlü düşünürler.
Sezgisel dönem:4-7 yaşı kapsamaktadır. Sezgilerine dayalı akıl yürütürler ve problem çözerler, üst düzey sınıflama yapamazlar, bütün ve parça arasındaki ilişkileri kuramazlar, korunum henüz gelişmemiştir, işlemleri tersine çeviremezler.
3- İkinci Çocukluk Dönemi (6-12 yaş)
Piaget’ye göre çocuk bu yaşta somut işlemler dönemde yer almaktadır. 6-12 yaş grubu çocuklar, somut işlemler döneminde olmaya biyolojik ve bilişsel olarak uygun görünmektedir. Bu yaş grubunda, büyük ölçüde somut işlemler dönemine özgü özellikler gözlenebileceği gibi, bir sonraki dönemin kalıntılarına ve bir sonraki dönemin pırıltılarına rastlanabilecektir. Bu durumu özellikle öğretmenlerin bilmesi oldukça önemlidir.
Piaget’ye göre bu dönem de çocuklar duyusal-motor bilişsel gelişim döneminde yer alıyorlar. Duygusal motor dönem içersinde obje veya nesne devamlılığının kazanılması ile bilişsel gelişimde refleks düzeyden tepki vermeden zihinsel işlemlerin kullanılmasına bir geçiş olur. Bebekler, nesne devamlılığını kazanma sonucunda, görüş alanları dışına çıkan nesnelerin gerçekte kaybolmadığını, var olduğunu kavrarlar. Piaget, 18-24 ay arasındaki çocukların, nesnelerin ve olayların zihinsel imgelerini oluşturma yeterliliğini kazandıklarını ve sözel semboller olan sözcükler yoluyla düşünmeye başladığını ileri sürer. Bu evrenin sonunda çocuk karmaşık olmayan zihinsel işlemleri gerçekleştirebilir.
2- İlk Çocukluk Dönemi (2-6 yaş)
Piaget’ye göre çocuk bu yaşta işlem öncesi dönemde yer almaktadır. İşlem öncesi dönem ikiye ayrılmaktadır:
Sembolik dönem ya da kavram öncesi dönem:2-4 yaşı kapsamaktadır. Çocuklar bu dönemde kompleks kavramları ve ilişkileri anlayamazlar, semboller geliştirirler, sembolik oyunlar oynarlar, ben merkezcidirler, objeleri tek bir özellik açısından sınıflandırabilirler, mantıkları değişken ve yüzeyseldir, tek yönlü düşünürler.
Sezgisel dönem:4-7 yaşı kapsamaktadır. Sezgilerine dayalı akıl yürütürler ve problem çözerler, üst düzey sınıflama yapamazlar, bütün ve parça arasındaki ilişkileri kuramazlar, korunum henüz gelişmemiştir, işlemleri tersine çeviremezler.
3- İkinci Çocukluk Dönemi (6-12 yaş)
Piaget’ye göre çocuk bu yaşta somut işlemler dönemde yer almaktadır. 6-12 yaş grubu çocuklar, somut işlemler döneminde olmaya biyolojik ve bilişsel olarak uygun görünmektedir. Bu yaş grubunda, büyük ölçüde somut işlemler dönemine özgü özellikler gözlenebileceği gibi, bir sonraki dönemin kalıntılarına ve bir sonraki dönemin pırıltılarına rastlanabilecektir. Bu durumu özellikle öğretmenlerin bilmesi oldukça önemlidir.
Yorumlar