söz vermeden konuşma...

DAVRANIŞ DEĞİŞTİRME PROGRAMI

Öğrencinin Kimlik Bilgileri
Adı-Soyadı:
Yaşı: 9

PERFORMANSI

ÖZBAKIM BECERİLERİ: Çatal ve kaşıkla bağımsız olarak yemek yer. Sürahiden bardağına su doldurur. Kendi yemeğini hazırlar. Bıçakla yiyecekleri keser. Sözel yönerge verildiğine tepsisini, sandalyesini alır, masasına oturur; yemeğini bitirdiğinde tepsisini çöp kutusuna boşaltır, tepsisini ve sandalyesini yerine koyar. Sözel yönerge verildiğinde musluğu açar, elini yüzünü sabunla yıkar, dişlerini fırçalar, kendi havlusunu alıp elini ve yüzünü kurular. Cırt cırtlı ayakkabısını bağımsız olarak giyer, çıkarır. Tuvalete zamanında gider, soyunur, temizlenir, sifonu çeker, giyinir. Giysilerinin düğmelerini bağımsız olarak çözer, yardımla ilikler.

İLETİŞİM BECERİLERİ

İfade Edici Dil Becerileri: Sıra alır. Elde etmek istediği nesneleri iki sözcük kullanarak ister (muz ver). Hayvan sesleri çıkarır veya hayvanları isimlendirmek için seslerini kullanır. Sık kullanılan nesnelerin kullanışlarını taklit eder. tek sözcük kullanarak istemediği nesneyi reddeder. Karşı taraf “Merhaba” dediğinde bağımsız olarak “Merhaba” der. Bağımsız olarak “Nasılsın?” sorusunu “İyiyi” şeklinde cevaplar. Sorulduğunda bağımsız olarak ismini söyler. Yoklama sırasında parmak kaldırır ve “Buradayım” der. Bağımsız olarak söylenilen kelimeleri taklit eder. şarkıları kurallarına uygun olarak söyler ve hareketlerini yapar. “Bu ne?” sorusu sorulduğunda gösterilen nesnenin adını söyler.

Alıcı Dil Becerileri: bağımsız olarak konuşan kişiyle göz kontağı kurar. Bağımsız olarak kendisinden istenilen davranışı yerine getirir. Yetişkinle birlikte 5 dakika resimli bir kitaba bakar. Eylem bildiren sözcüklere eylemi gerçekleştirerek tepki verir.

PSİKOMOTOR GELİŞİM

Küçük Kas Becerileri: 6 küple kule yapar. 10 cm’lik kare şeklindeki kağıdı makasla ikiye keser. Birkaç büyük harfi bağımsız olarak çizer. %95 sınırları taşırmadan resmi boyar. Kalıp çıkarır. Kenarları yuvarlak şekilde delinen geometrik şekillerin delik yerlerine ayakkabı bağcığını bağımsız olarak geçirir. Önüne konulan tahta yapbozu bağımsız olarak takıp çıkarır.

Büyük Kas Becerileri: Denge tahtasının üzerinde almaşık adımlarla bağımsız olara yürür. Emekleyerek tünelin içinden bağımsız olarak geçer. Yere konulan ipin üzerinden bağımsız olarak çift ayakla zıplar. Kendisine havadan atılan topu bağımsız olarak yakalar. Kucağında marsden topu ile masaların etrafında bağımsız olarak koşar. Yere konulan şekillerin içine/dışına bağımsız olarak zıplar. Elinden tutulduğunda parmak uçlarında yürür.

SOSYAL YAŞAM BECERİLERİ: Verilen yönergelere uyar. Basit ev işlerine yardım eder. başka çocuklarla aynı mekanda paralel oynar. Yetişkin gözetiminde oynanan grup oyunlarında kurallara uyar. Sınıf içindeki etkinliklere katılmak için parmak kaldırır. Hatırlatıldığında “teşekkür ederim” der.

BİLİŞSEL BECERİLER: Nesneleri bağımsız olarak eşler. Sorulduğunda kırmızı rengi bağımsız olarak gösterir, gösterildiğinde ismini söyler. Farklı tipte, farklı büyüklükte nesne arasından büyük ve küçük olanı gösterir, söyler. Farklı tipte, farklı büyüklükte nesne arasından uzun ve kısa olanı gösterir, söyler.

ABC KAYIT SONUÇLARI
Öğrencinin (Özge) Problem Davranışı: ABC kayıt sonuçlarına göre “…..’nin arkadaşlarının konuşmaları sırasında kendisine söz hakkı verilmediği halde konuşması” problem davranışı gözlenmiştir.
Hedef Davranışı Tanımlama: …..’nin ders sırasında veya herhangi bir sosyal ortamda bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermesi
Hedef Davranışın Azaltılma Nedeni: Sosyal bir ortamda başkası konuşurken konuşması onun topluma uyumunu olumsuz yönde etkilemektedir. Sosyal ortamlara uyumu kolaylaştırması açısından Özge’nin “ders sırasında veya herhangi bir sosyal ortamda bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermesi” uygun olmayan davranışı azaltılmak istenmektedir.
Hedef Davranışın Azaltılması İçin Kullanılacak Teknikler: ….’nin hedef davranışını kayıt etmek için “Kontrollü Olay Kaydı Tekniği” kullanılacaktır. Öğrencinin hedef davranışı gözlem süresince kaç kez gerçekleştirdiği öğretmenin kontrolü altında olacağından bu tekniğe karar verilmiştir.
Kontrollü Olay Kaydı Tekniğinde, gözlem süresince davranışın kaç kez gerçekleşeceği; diğer bir değişle, sabit bir ön uyaran sayısı belirlenir. Birey gözlem oturumunda hangi ön uyarana karşılık olarak hedef davranışı gerçekleştirirse, o ön uyaranın rakamı daire içine alınır. Bir gözlem oturumu süresince davranış toplam kaç kez meydana gelmişse, listede o sayı kare içine alınır. Form üzerindeki tüm karelerin birleştirilmesiyle ise, bireyin performansına yönelik grafik elde edilmiş olur.
…..’nin “Bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermesi” davranışını azaltmak için, ayrımlı pekiştirme yöntemlerinden, karşıt davranışların pekiştirilmesi yöntemi uygulanacaktır. “Bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermesi” davranışının karşıt davranışı, “Bir başkasına soru sorulduğunda konuşanı dinlemesi” davranışıdır.
…… bir başkasına soru sorulduğunda konuşanı dinlediğinde pekiştirme listesinde belirlenen pekiştireçlerle pekiştirilecektir. Pekiştirme tarifesi olarak öncelikle sürekli pekiştirme tarifesi kullanılacaktır. Her doğru davranıştan sonra öğrenciye pekiştireç (aferin, çok güzel, saçını okşama,yanağını okşama, gülümseme) sunulacaktır. Daha sonra öğrenci aralıklı pekiştirme tarifesinden sabit oranlı pekiştirme tarifesi ile pekiştirilecektir.Sabit oranlı pekiştirme tarifesinde tek bir oran belirlenir.3,6,9.,vb. davranıştan sonra öğrenciye (dudak parlatıcısı) nesnel pekiştireç sunulur.. Ardından aralıklı pekiştirme tarifesinden değişken oranlı pekiştirme tarifesi ile pekiştirilecektir. Değişken oranlı pekiştirme tarifesinde oran her seferinde değişir. 1/5,1/8 gibi. Öğrencinin belirlenen ortalama davranış etkinlik pekiştireçleriyle (makyaj malzemeleriyle oynama) pekiştirilir.
Kullanılacak Tekniğin Açıklanması: Sınıf içerisinde “merhaba etkinliği”, “yoklama etkinliği”, “ünite etkinliği” sırasında doğal rutinler bozulmadan uygulanacaktır.
Öğretim oturumlarında , 1. hafta içinde öğrenciye sunulmak üzere sabit bir oran (öğrenciye 10 fırsat verilir öğrenci 10 fırsatın 5’inde karşıt davranışı gerçekleştirir) belirlenir. 2. hafta içinde öğrenciye sunulan bu oran 10 fırsatın 7’inde karşıt davranışı gerçekleştirmesi olarak belirlenir. 3. hafta içinde ise öğrenciye sunulan bu oran 10 fırsatın 10’unda karşıt davranışı gerçekleştirmesi olarak sabit bir oran belirlenir. Öğrenci öğretim oturumları sonunda verilen fırsatların kaçında karşıt davranışı yerine getirirse, karşıt davranışı sayı daire içine alınır.
HEDEF DAVRANIŞA İLİŞKİN ÜÇ GÜNLÜK BAŞLAMA DÜZEYİNİN BELİRLENMESİ:
7, 8, 9 Kasım tarihlerinde üç gün ard arda ünite etkinlikleri sırasında Kontrollü Olay Kaydı tutulmuştur. Öğrenci 1. gün sunulan 10 fırsattan 8’inde hedef davranışı gerçekleştirmiştir. 2. gün sunulan 10 fırsattan 2’inde hedef davranışı gerçekleştirmiştir. 3. gün sunulan 10 fırsattan 9’unda hedef davranışı gerçekleştirmiştir. Toplanan başlama düzeyi verileri EK-1’de grafiğe aktarılmıştır.
AMAÇLAR
Uzun Dönemli Amaç: Özge, üç haftalık etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 9’unda bir başkası konuşurken konuşan kişiyi ses çıkarmadan dinler.
Kısa Dönemli Amaçlar:
1) …, bir haftalık etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 5’inde bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
2) …, bir haftalık etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 7’inde bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
3) …., bir haftalık etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 10’unda bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
Öğretimsel Amaçlar:
1) …, bir hafta günlük etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 5’inde bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
2) …., bir hafta günlük etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 7’inde bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
3) …., bir hafta günlük etkinlikler sonucunda kendisine sunulan 10 fırsattan 9’unda bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermeden kişiyi dinler.
●Yapılan çalışmaların sonucunu görmek için “Çizgi Grafiği” kullanılacaktır.
Pekiştirme Tarifelerinin Uygulanması: Belirlenen 10 fırsatta öğrencinin karşıt davranışı gerçekleştirmesi için pekiştirme tarifeleri kullanılacaktır. 1. ve 2. hafta, karşıt davranışı yerine getirdiği her fırsat için sürekli pekiştirme tarifesi uygulanacaktır. Bu pekiştireçler kolay uygulanabilir, öğrencinin hoşuna giden sosyal (aferin, çok güzel, saçını okşama,yanağını okşama, gülümseme) pekiştireçlerdir. 3. hafta Aralıklı Pekiştirme Tarifelerinden Sabit Oranlı Pekiştirme Tarifesi uygulanacaktır. 1/3 oranında , 3.,5.,9. davranışlardan sonra pekiştireç sunulacaktır. Bu pekiştireçler öğrencinin pekiştireç tarifesinde bulunan nesnel (dudak parlatıcısı) pekiştireçtir. 4. hafta hafta Aralıklı Pekiştirme Tarifelerinden Değişken Oranlı Pekiştirme Tarifesi uygulanacaktır. 1/3, 1/5,1/10 oranında, 3.,5.,10. davranışlardan sonra değişken olarak pekiştireç sunulacaktır. Bu aşamada öğrenci hoşlandığı bir etkinlik olan “makyaj malzemeleriyle oynama” ile pekiştirilecektir. 3 hafta boyunca 12 gün 3 oturum bu şekilde uygulanacaktır.
ÖĞRETİM PLANI
1. ve 2. Hafta: Belirlenen fırsatlar ünite etkinliğinde doğal rutinler bozulmadan verilir. Öğrenci verilen fırsatlarda gerçekleştirdiği her karşıt davranış için sürekli pekiştirme tarifesi ile sürekli pekiştilir. Bu tarifede sosyal pekiştireçler (aferin, çok güzel, saçını okşama,yanağını okşama, gülümseme) ile her davranış sonunda pekiştirilir.
Ayrıca, kontrollü olay kaydı formunda öğrencinin gerçekleştirdiği her hedef davranış (bir başkası konuşurken onun yerine cevap vermesi) daire içine alınır. Gün sonunda davranış kaç kez gerçekleşmişse, gerçekleşen sayı kare içine alınır.
3. Hafta: Belirlenen fırsatlar, ünite etkinliğinde doğal rutinler bozulmadan verilir. Öğrenci verilen fırsatlarda gerçekleştirdiği 3,,6,,9. her karşıt davranış için sürekli pekiştirme tarifesi ile sürekli pekiştilir. Bu tarifede nesnel pekiştireç ile (dudak parlatıcısı) her üç davranış sonunda pekiştirilir.
Ayrıca, kontrollü olay kaydı formunda öğrencinin gerçekleştirdiği her hedef davranış (bir başkası konuşurken onun yerine cevap vermesi) daire içine alınır. Gün sonunda davranış kaç kez gerçekleşmişse, gerçekleşen sayı kare içine alınır.
4. Hafta: Belirlenen fırsatlar, ünite etkinliği, merhaba etkinliği ve ünite etkinliğinde doğal rutinler bozulmadan verilir. Öğrenci verilen fırsatlarda gerçekleştirdiği 1/3,1/5,1/10 oranındaki her karşıt davranış için değişken oranlı pekiştirme tarifesi ile sürekli pekiştilir. Bu tarifede öğrencinin gerçekleştirdiği 1/3, 1/5,1/10 oranında, 3.,5.,10. davranışlardan sonra değişken olarak etkinlik pekiştireci (makyaj malzemeleri ile oynama) sunulacaktır.
Ayrıca, kontrollü olay kaydı formunda öğrencinin gerçekleştirdiği her hedef davranış (bir başkası konuşurken onun yerine cevap vermesi) daire içine alınır. Gün sonunda davranış kaç kez gerçekleşmişse, gerçekleşen sayı kare içine alınır.
PEKİŞTİREÇ LİSTESİ
Sürekli Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler:
§ Aferin, çok güzel, bravo
§ Saçını okşama
§ Yanağını okşama
§ gülümseme
Sabit Oranlı Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler: dudak parlatıcısı
Değişken Oranlı Pekiştirme Tarifesinde Kullanılacak Pekiştireçler:
makyaj malzemeleriyle oynama

EK-1
KONTROLLÜ OLAY KAYDI FORMU
Başlama Düzeyi Verileri

Gözlenen : ....
Gözleyen :....
Hedef davranış : ....
Ön uyaran : ........ Süre :..... dk.


Tarih ………/………/………/ ………/ ………/ ………/……… /……… / ……… / ………

10 10 10 10 10 10 10 10 10 10

9 9 9 9 9 9 9 9 9 9

8 8 8 8 8 8 8 8 8 8

7 7 7 7 7 7 7 7 7 7

6 6 6 6 6 6 6 6 6 6

5 5 5 5 5 5 5 5 5 5

4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1



Öğrenciye verilen fırsatlardan değerlendirdiklerini (Kare)içine. Toplam kaç fırsata tepkide bulunduğunu ise(daire) içine alarak belirtiyoruz.


KONTROLLÜ OLAY KAYDI

Gözlenen: ………….
Gözleyen: …………..
Hedef Davranış: Bir başkasına soru sorulduğunda o kişinin yerine cevap vermesi
Ön Uyaran: Öğretmenin soru sorması


Tarih: / 08.11.05 / 09.11.05 / 10.11.05 / 21.11.05 / 23.11.05 / 29.11.05 / 30.11.05 / 01.12.05/
BD Ö
10 10 10 10 10 10 10 10
9 9 9 9 9 9 9 9
8 8 8 8 8 8 8 8
7 7 7 7 7 7 7 7
6 6 6 6 6 6 6 6
5 5 5 5 5 5 5 5
4 4 4 4 4 4 4 4
3 3 3 3 3 3 3 3
2 2 2 2 2 2 2 2
1 1 1 1 1 1 1 1

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

DİŞLERİNİ FIRÇALAMA BECERİSİ ÖĞRETİM PLANI

"sarı" renk kavramı

VÜCUDUMDA NELER VAR? ünitesi ünite analizi